در این مقاله درباره طبق، بوش طبق و وظیفه آنها در خودرو توضیح می دهیم. خودرو از یک چهارچوب فولادی از جنس فولاد مستحکم ساخته شده است که سیستم های اصلی مانند سیستم تعلیق، سیستم فرمان، ترمز و … روی آن نصب می شوند. اجزای سیستم تعلیق اتومبیل همیشه در حال حرکت هستند و وظیفه آن، جلوگیری از لرزش و ضربات ناشی از حرکت خودرو که به اتاق و شاسی اعمال می شوند، است.
طبق یا بازوهای کنترلی وظیفه ایجاد ارتباط بین شاسی و سیستم تعلیق را بعهده دارد. بوش طبق قطعه ای است که شباهت زیادی به سیبک دارد و تفاوت بوش و سیبک در این نکته است که بوش فقط در یک جهت حرکت می کند، اما سیبک قادر به حرکت در جهت های مختلف است.
بوش طبق با توجه به انعطاف پذیری خاص به دلیل جنس لاستیکی آن، از مهم ترین قطعات در اتصال اجزا و قطعات مختلف سیستم تعلیق خودرو محسوب می شود و اصلی ترین وظیفه آن، حذف لرزش، صداگیری و تحمل نیرو و فشار ناشی از تکان ها و ضربات وارد شده در اثر حرکت اتومبیل در روی سطح زمین است که به اتاق و شاسی اعمال می شوند تا از اتاق و شاسی محافظت کند و بنابراین، یکی از اصلی ترین عوامل ایجاد آرامش و راحتی سرنشینان اتومبیل است.
شاید بنظر برسد که در جاده های بدون پستی و بلندی و صاف و هموار، نیاز به سیستم تعلیق خودرو وجود ندارد؛ در حالیکه حتی در چنین مسیرهایی، در صورت عدم وجود سیستم تعلیق خودرو و عملکرد صحیح آن، ضربات و تکان ها، آسیب ها و صدمات قابل توجهی به اتاق، شاسی و سایر قطعات اساسی اتومبیل وارد خواهد کرد و آرامش سرنشینان نیز سلب خواهد شد.
امروزه، بوش طبق در دو نوع لاستیکی و پلی اورتان تولید و روانه بازار می شود، نوع لاستیکی دارای طول عمر بیشتری نسبت به نوع پلی اورتان است، اما از مقاومت کمتری در برابر درجه حرارت بالا برخوردار است. همچنین، نوع لاستیکی، با انعطاف پذیری بیشتر نسبت به نوع پلی اورتان، در درجه حرارت پایین تر مناسب تر است.
شکل ساختاری طبق
شکل این قطعه مانند حرف A طراحی شده و به حالت جناقی نیز معروف است تا بتواند نیروهای طولی و عرضی وارد شده از زمین به شاسی را خنثی کند.
طبق از قسمت فوقانی به سیستم تعلیق و از دو قسمت تحتانی به شاسی متصل است تا بتواند با استحکام بالا، توانایی تحمل فشار وارده بر قسمت فوقانی و تقسیم آن بین دو قسمت تحتانی خروجی را داشته باشد. اتصالات فوق در سه نقطه طبق توسط بوش طبق و سیبک انجام می شود.
تعداد طبق ها در خودرو
موقعیت محور محرک و نوع ساختاری سیستم تعلیق که در خودروها متفاوت هستند، تعداد طبق ها را مشخص می کنند که ممکن است در یک محور یا هر دو محور از این قطعه استفاده شود. در بیشتر اتومبیل های تولید شده امروزی، به دلیل نوع طراحی سیستم تعلیق و استفاده از فنرهای یکپارچه، فقط از طبق پایین استفاده می شود.
خرابی قطعات مربوط به سیستم تعلیق و علائم آنها
طبق، بوش طبق و سیبک، قطعات سیستم تعلیق هستند و در اثر استهلاک ممکن است به تدریج خراب شوند و عملکرد صحیح خود را نداشته باشند که معمولاً منجر به کج شدن، ایجاد ترک، شکستگی، سایش بیش از اندازه یا آسیب دیدن لبه های طبق، بوش طبق یا سیبک می شود.
ایجاد صداهای نامتعارف در خودرو، نشانه درست کار نکردن یا خرابی قطعات تشکیل دهنده سیستم تعلیق است که به ویژه، در هنگام عبور از پستی ها و بلندی ها و دست اندازها به گوش می رسد و معمولاً بوش طبق یا سیبک آسیب دیده یا لق شده است.
احساس ضربه یا بروز صداهای تق و لق یا جیر جیر ( در زمان شروع به حرکت، هنگام تغییر جهت چرخ ها توسط فرمان یا در زمان توقف ناگهانی )، رها شدن یا متمایل شدن فرمان به سمت چپ یا راست در یک مسیر صاف یا کم تردد و انحراف در زاویه حرکتی چرخ ها و در یک راستا نبودن آنها نیز از علائم خرابی طبق، بوش طبق و سیبک هستند.
با توجه به ارتباط مستقیم قطعات سیستم تعلیق با قطعات دیگر مانند تایرها و احتمال ایجاد آسیب به آنها، انجام بازبینی های مکرر و سرویس های دوره ای و برطرف کردن مشکلات مربوط به این قطعات ضروری است.
دلایل خرابی بوش طبق و طبق
سرعت بالا در رانندگی به ویژه در دست اندازهای جاده، عجله در رانندگی و به طور کلی، رانندگی غیر استاندارد از مهم ترین عوامل آسیب دیدگی جلوبندی و اجزای سیستم تعلیق خودرو هستند. طبق و بوش طبق، در زمره اولین قطعاتی هستند که در اثر رانندگی غیر صحیح، آسیب می بینند.
راه های افزایش عمر بوش طبق
در اینجا، به نکات اساسی نگهداری و مراقبت از بوش طبق اشاره می کنیم :
- از ترمزهای ناگهانی پرهیز کنید.
- در رانندگی عجله نکنید. چاله ها و دست اندازها در رانندگی و راندن با سرعت بالا دیده نمی شوند که باعث استهلاک اتومبیل و آسیب رساندن به آن می شود.
- به علائم غیر عادی مانند تکان ها، ضربات و صداهای غیر متعارف، عدم تعادل یا توازن و کشش فرمان که از علائم اصلی خرابی در سیستم تعلیق خودرو و جلوبندی هستند، دقت کنید.
- استانداردها، اصول و قواعد رانندگی صحیح را رعایت کنید و از حرکت های خطرناک و ناگهانی که به اتومبیل فشار زیادی می آورند، خودداری کنید.
- حتماً از سرویس های دوره ای استفاده کنید تا با تشخیص به موقع خرابی، بتوانید از گسترش آن جلوگیری کنید.