در این مقاله، مفهوم روغن سوزی موتور خودرو، نشانه ها و علائم و موارد پیشگیری از روغن سوزی را توضیح می دهیم.
به طور کلی، وظیفه روغن موتور در خودرو، خنک کردن قطعات موتور و کاهش اصطکاک میان آنها است. وجود روغن موتور در خودرو ضروری و وظیفه آن روان کردن حرکت قطعات فلزی بر روی هم است.
با ورود روغن به موتور، علاوه بر کاهش کیفیت و کاهش مقدار روغن موتور، خاصیت جذب ناخالصی ها، روانکاری قطعات و پاک کنندگی آن نیز از بین می رود.
روغن سوزی در موتور خودرو به وضعیتی اطلاق می شود که روغن در حین کار موتور به داخل آن وارد و به دلیل دمای زیاد تبخیر و به همراه گازهای خروجی از اگزوز خارج می شود. این مشکل در بیشتر مواقع در خودروهای فرسوده یا کارکرده ایجاد می شود که در این وضعیت، موتور همراه با سوخت، مقداری از روغن موتور را هم می سوزاند.
موتور خودروها به گونه ای طراحی شده است که همواره روغن در چرخه کاری موتور از محفظه احتراق یا نقاط داغ موتور دور می ماند و به دلیل همین جدایی، روغن موتور نمی سوزد، اما درصورتیکه روغن به مناطق داغ موتور سرایت کند به تدریج می سوزد و به صورت گاز از دهانه اگزوز خارج می شود که نتیجه آن، آلودگی هوا، ایجاد اختلال در فرآیند روغن کاری موتور، کاهش مقدار و سطح روغن موتور و کاهش راندمان و کارایی موتور است.
با ورود روغن موتور به محفظه احتراق بالای پیستون، روغن با هوا و سوخت ترکیب می شود و با جرقه شمع می سوزد.
دلایل ورود روغن موتور به داخل محفظه سوخت
ورود روغن موتور به داخل محفظه سوخت دلایل متعددی دارد که عبارتند از :
- خوردگی کاسه نمد
- خرابی شاتون ها و یاتاقان ها
- اصطکاک زیاد گیت سوپاپ
- نشت روغن از واشر سرسیلندر
- خرابی یا شکستگی رینگ های پیستون
- ساییده شدن و خوردگی بوش سیلندر ( جداره سیلندر )
- کم شدن مقدار روغن موتور در دور بالای موتور
- ساییدگی لاستیک گیت
- استفاده از روغن موتور با کیفیت نامناسب
نشانه ها و علائم روغن سوزی
وجود بوی ناخوشایند از موتور اتومبیل می تواند نشانه سوختن روغن موتور باشد. موتور اتومبیلی که روغن سوزی دارد، دچار افت شتاب و قدرت می شود.
با بررسی میزان یا سطح روغن موتور از وضعیت سوخت روغن آگاه می شویم. درصورتیکه سطح روغن موتور مدام در حال کاهش باشد، موتور خودرو احتمالاً روغن سوزی دارد.
روغن سوزی دلایل مختلفی دارد. اصلی ترین دلیل روغن سوزی موتور اتومبیل، خرابی رینگ های پیستون است که باعث می شود روغن موجود در سطح سیلندر در حین حرکت رو به پایین پیستون از بدنه پیستون به طور کامل پاک نشود و در زمان احتراق، با مخلوط هوا و سوخت ترکیب شود و بسوزد که موجب تولید دود آبی رنگ در هنگام خروج از اگزوز می شود.
ساده ترین نشانه تشخیص روغن سوزی در موتور، تولید دود آبی رنگ در خروجی موتور است که در شروع این مشکل نباید انتظار داشت دود آبی رنگ از دهانه اگزوز خارج شود. میزان تولید دود آبی رنگ به میزان روغن ترکیب شده با هوا بستگی دارد و هر چقدر دور موتور بالاتر باشد، وجود این دود آبی هم بیشتر است. توجه داشته باشید که برای تشخیص وجود روغن سوزی موتور از این روش، موتور اتومبیل باید گرم باشد و دود آبی رنگ بیشتر در اثر گاز دادن مکرر ایجاد می شود.
بررسی شمع ها نیز روش دیگر تشخیص روغن سوزی در موتور است که شمع خودرو با وجود ترکیبات روغن، کثیف یا به اصطلاح خیس می شود. کثیف یا چرب شدن شمع ها به کاهش فشار در سیلندر و آسیب رسیدن به رینگ های پیستون منجر می شود که در نهایت، روغن سوزی را به دنبال دارد. کثیف یا چرب شدن شمع ها را در هنگام خاموش بودن اتومبیل می توانید بررسی کنید. البته روش درست تشخیص این مشکل، تشخیص فشار تراکم هر سیلندر توسط ابزار مرتبط است.
بنابراین، نشانه های روغن سوزی در موارد زیر خلاصه می شوند :
- خروج دود آبی از اگزوز
- چرب یا کثیف شدن شمع ها
- کاهش مداوم مقدار و سطح روغن موتور
- وجود چربی در دهانه اگزوز
- وجود بوی ناخوشایند از موتور
- کاهش قدرت و شتاب موتور
نکات مهم به منظور پیشگیری از روغن سوزی
- سطح روغن موتور را به طور منظم بررسی کنید تا سطح آن کم نشود.
- موتور اتومبیل را با موادی مانند گازوئیل تمیز نکنید و برای تمیز کردن آن فقط از اسپری های تمیز کننده استفاده کنید.
- ترموستات دمای موتور را به صورت خودکار تنظیم می کند. درصورتیکه باز کردن ترموستات باعث به هم خوردن تنظیم دمای موتور شود، ترموستات را وصل کنید.
- فیلتر روغن موتور را به موقع تعویض کنید. فیلتر روغن موتور کثیف موجب بالا رفتن درجه حرارت کاری موتور، روغن سوزی و افزایش مصرف سوخت و روغن موتور می شود.
- از روغن موتور با کیفیت مناسب استفاده کنید تا احتمال روغن سوزی کاهش یابد.