واتر پمپ یا پمپ آب از جمله لوازم یدکی اصلی خودرو و یکی از مهم ترین اجزای سیستم خنک کاری موتور محسوب می شود که وظیفه به حرکت درآوردن مداوم آب، مایع ضد یخ و ضد جوش است که به موجب آن، دمای داخل موتور را تنظیم می کند.
در موتورهای احتراقی، حرارت ناشی از احتراق در موتور به دمایی تا حدود ۲۵۰۰ درجه سانتیگراد می رسد که حرارت در موتور باید در حدود ۹۰ تا ۹۵ درجه سانتیگراد نگه داشته شود تا موتور خودرو به صورت بهینه کار کند.
موتور اتومبیل باید در دمای مناسب که نه زیاد سرد و نه زیاد گرم است، کار کند. هنگامی که موتور سرد است، اجزای آن زودتر فرسوده می شوند و آلودگی بیشتری تولید می کند. گرمای تولید شده بیش از حد نیز باعث خوردگی و ذوب شدن قطعات موتور و توقف عملکرد آن می شود. بنابراین، واتر پمپ به عنوان یکی از اجزای خنک کننده موتور، دمای داخل آن را تنظیم می کند و باعث می شود موتور در دمای ثابتی کار کند.
معمولاً تسمه تایم، پمپ آب را به طور مستقیم می چرخاند یا تسمه کمکی که به پولی سر پمپ آب متصل است پروانه درون آن را به چرخش در می آورد.
با روشن شدن موتور خودرو، واتر پمپ شروع به کار می کند و آب را با سرعت بالا درون موتور می‌چرخاند. نیروی انتقال یافته از میل لنگ توسط یک تسمه به واتر پمپ می رسد که با گردش مایع رادیاتور در درون سر سیلندر و بدنه موتور، وظیفه خنک سازی موتور را ایفا می کند و پس از گردش و خنک کردن موتور، دوباره مایع را به رادیاتور باز می گرداند.
نشانه های خرابی واتر پمپ
وجود قطرات مایع در اطراف واتر پمپ ( که ناشی از نشتی مایع خنک کننده موتور و قطعات مرتبط با موتور است ) و وجود صدای اضافی یا صدایی شبیه به ساییدگی در اطراف واتر پمپ، دو نشانه رایج خرابی آن هستند.
ضمن اینکه روشن شدن چراغ هشدار دهنده دمای موتور روی صفحه کیلومتر شمار نیز ممکن است نشانه ای از خرابی پمپ آب باشد که معمولاً در این وضعیت، با بالا رفتن دمای موتور، با اینکه فن خنک کننده دائماً در حال کار است، اما آمپر نشانگر دمای خودرو پایین نمی آید.
به طور معمول، خرابی پمپ آب از قسمت آب بندی که از فیبر و فنر تشکیل می شود یا از بخش پره های داخلی آن که وظیفه پخش کردن مایع خنک کننده را بر عهده دارند، است.
درصورتیکه خرابی واتر پمپ از بخش آب بندی آن باشد، با نفوذ آب به پشت آن، باعث خرابی بلبرینگ و در نهایت، قفل شدن پمپ آب می شود.
درصورتیکه خرابی واتر پمپ از بخش پره های داخلی آن باشد، با اکسید شدن پره ها، واتر پمپ حجم آب کمتری را به چرخش درمی آورد که در نتیجه، گرم شدن موتور را به دنبال دارد.
هر یک از علائم زیر می تواند نشانه خرابی پمپ آب باشد :
- بروز صدایی شبیه به ناله در هنگام رانندگی با سرعت بالا
- بروز صدایی شبیه به ساییدگی از موتور
- خروج بخارهایی از رادیاتور یا موتور
- نشت مایع سبز یا قرمز رنگ در اطراف واتر پمپ
- نوسانات دمایی خودرو
- ایجاد مشکل در عملکرد کولر اتومبیل
- داغ شدن موتور که با بالا رفتن نشانگر دمای موتور روی صفحه کیلومتر شمار همراه است