این سیستم با جذب نا همواری ها، رفاه و آسایش سرنشینان خودرو را برقرار می سازد. یکی از مهم ترین بخش های این سیستم، کمک فنر است.
کمک فنر خودرو یک قطعه مکانیکی است که به علت داشتن طول متغیر و خاصیت انعطاف پذیر خود، ضربه های ناشی از نا همواری مسیر را جذب می کند. کمک فنر با کاهش تکان های شدید، به کاهش استهلاک بخش های مختلف خودرو می انجامد.
نحوه عملکرد کمک فنر چگونه است؟
چرخ های خودرو در برخورد با نا همواری ها و دست اندازها ارتعاشاتی را ایجاد می کند که به دنبال آن، فنر خودرو هم باید کشش و فشار زیادی را متحمل شود. فنر مقداری از این انرژی را به توپی که بالای کمک فنر تعبیه شده، انتقال می دهد. سپس این قطعه با کمک پیستون انرژی را به درون کمک فنر می فرستد.
ناگفته نماند که پیستون با حرکت خود درون محفظه ای که دارای سیال است، تلاش می کند تا به آن فشار وارد کند اما از آنجایی که سیال خاصیت تراکم پذیری ندارد، پیستون با عملیات سختی مواجه می شود. در این شرایط سیال به کمک سوپاپ های ریز پیستون، اندکی جا به جا می شود و طی این فرایند، بخش عمده ای از نیروهای ذخیره شده به گرما تبدیل می شود. در نهایت، حرکت پیستون آسان شده و ضربات را به راحتی کنترل می کند.
انواع کمک فنر کدام اند؟
وزن و نوع کاربری، 2 عامل مهم در تقسیم بندی کمک فنرهاست. مثلا در خودروهای سنگین، کمک فنرهای سفت و مقاوم تری به کار رفته تا قادر به تحمل وزن سنگینی باشند. اما خودروهای شهری و سواری معمولا از کمک فنرهای نرم استفاده می کنند. سایر تقسیم بندی های این قطعه مکانیکی را در تیترهای بعدی می خوانید.
کمک فنر هیدرولیکی یا روغنی
ساختار این کمک فنر شامل سیلندر سرشار از روغن و پیستون است. هنگامی که نیرویی به پیستون وارد می شود، مایع سیال باید از حفره های کوچک روی پیستون عبور کند.
تکرار این عمل، باعث می شود که پیستون با مقاومت در حرکت خود مواجه شود و سرعت آن کاهش یابد. بدین ترتیب نوسانات حاصل از حرکت خودرو هم کمتر می شود.
کمک فنر هیدرو استاتیکی
از دیگر دسته بندی ها در پاسخ به سوال انواع کمک فنر چیست؟ می توان به نوع هیدرواستاتیکی اشاره کرد. این قطعه روغنی دارای یک کیسه لاستیکی پر شده از نیتروژن فشرده است. احتمالا می پرسید چرا نیتروژن فشرده؟ در واقع از این گاز به منظور جلوگیری از گرفتگی و کف کردن روغن در طی انتقال به بخش پایینی سیلندر هوا استفاده می شود و کیسه لاستیکی هم برای جلوگیری از ترکیب روغن و نیتروژن.
کمک فنر تلسکوپی
این کمک فنر هم از روغن به عنوان سیال استفاده می کند. این قطعه مکانیکی پیستون هایی دارد که دارای سوراخ هایی با اندازه های متفاوت هستند. هنگام فشرده شدن کمک فنر، روغن از حفره های بزرگ عبور می کند و هنگام باز شدن، از حفره های کوچک.
این چرخه سبب می شود که کمک فنر هنگام فشرده شدن با مقاومت کمتری مواجه شود ولی هنگام باز شدن به علت مقاومت بالا، جذب نوسانات را به شکل بهینه تری انجام می دهد.
کمک فنر مغناطیسی یا قابل تنظیم
این کمک فنرها دارای سنسورهایی خاص هستند. این سنسورها اطلاعات مرتبط با سرعت، شتاب و نیروهای وارد بر خودرو را دریافت می کنند و با تحلیل آن ها به کنترل باز و بسته شدن سوپاپ های ورودی و خروجی می پردازند تا بر اساس این امر، مقدار سیال (هوا یا روغن) قابل جریان در کمک فنرها تنظیم شود. این کار باعث می شود که خودرو در شرایط مختلف جاده ای، پایداری خود را حفظ کند.
کمک فنر بادی ـ گازی
این قطعات دارای سیلندرهای آب بندی شده و بدون درز هستند که سیال درون آن ها از جنس گاز است. آن ها به واسطه کمپرسور هوا به تامین هوای فشرده سیلندرها اقدام می کنند. سوپاپ های پیستون در این نوع کمک فنر، به مدیریت جریان هوا می پردازند. یکی از قابلیت های مفید این کمک فنر، انتقال سریع حرارت است.
مزایای کمک فنر چیست؟
همان طور که دانستید، کاربرد کمک فنر در این است که نیروهای وارده از سمت نا همواری های جاده را که به صورت مورب و عمودی هستند، دفع کند تا علاوه بر راحتی سرنشینان، آسیبی هم به بدنه و شاسی وار نشود.
فرض کند شما با یک خودروی BMW می خواهید در یک جاده کوهستانی و نا هموار به مدت چند ساعت برانید. وقتی به مقصد می رسید و پیاده می شوید، هیچ گونه درد و خستگی را در بدن خود حس نمی کنید. شاید این موضوع را به صندلی های نرم و استاندارد ارتباط دهید. البته که این موضوع هم بی تاثیر نبوده اما همه ماجرا هم این نیست!
شما بخشی از این راحتی و احساس خوب را مدیون وجود کمک فنرها هستید که کیفیت کارایی آن ها به مدل ماشین تان هم بستگی دارد. به طور کلی، چندی از مزایای این قطعات مکانیکی را در یک لیست مختصر برایتان نوشته ایم.
- قابلیت نصب و جداسازی آسان دارند؛
- کمک فنرها در اشکال متفاوت دارای سختی، مقاومت و کشش فوق العاده مطلوبی هستند؛
- کمک فنرها خاصیت ضد لغزشی دارند؛
- کمک فنرها قابلیت ارتجاعی و تغییر شکل الاستیک دارند.
علائم خرابی کمک فنر چیست؟
از آنجایی که کاربرد کمک فنر با ایمنی خودرو ارتباط تنگاتنگی دارد، وجود هرگونه نقص در کمک فنرها آثار مخربی روی خودرو بر جای می گذارد. از عدم پایداری اتومبیل گرفته تا کنترل سخت آن برای راننده و کاهش کیفیت سواری اتومبیل.
حالا چنین سوالی مطرح می شود که با مشاهده چه نشانه هایی پی به خرابی کمک فنر ببریم؟ ما چندی از خرابی ها و عیوب متداول این قطعه را برایتان بازگو کردیم. با مشاهده هریک از این موارد، خیلی سریع با مرکز خدمات پس از فروش در ارتباط باشید.
نشتی روغن کمک فنر
اگر محفظه آب بندی شده سیال در کمک فنرها دچار مشکل شود، سیال درون آن هم نشت می کند.
نوسانات شدید خودرو
اگر خودرو در مسیرهای نا هموار حالت فنری دارد، شک نکنید که ایراد از کمک فنرهاست.
سر و صدای خودرو در مسیرهای نا هموار
اگر هنگام عبور از مسیرهای نا هموار، از روی سرعت گیر و هنگام ترمزهای شدید، سر و صدای زیادی می شنوید، حتما کمک فنرها را بررسی کنید.
لاستیک سابی
از بین رفتن آج تایر یا لاستیک سابی، از دیگر نشانه هایی است که در صورت مشاهده آن، حتما باید سیستم تعلیق خودروی شما توسط یک متخصص بررسی شود.
ایرادات ظاهری
اگر کمک فنر بر اثر ضربه یا تصادف تغییر شکل داده باشد یا محل استقرار آن دچار افتادگی شده باشد، مطمئن باشید که کیفیت کارایی آن نیز زیر سوال می رود. پس باید در اولین فرصت این مشکل را حل کنید.
جمع بندی
کمک فنر چیست؟ در این مقاله سعی کردیم یک پاسخ مفصل برای این پرسش داشته باشیم. چکیده همه مطالبی که تا اینجا خواندید، در مورد یک قطعه مکانیکی مهم در سیستم تعلیق خودرو بود که وظیفه ثبات و پایداری خودرو را در مناطق نا هموار و دست اندازها بر عهده داشت. در واقع این قطعات، حرکت خودرو را در حالت تعادل حفظ می کردند.
کمک فنرها قطعه های نصب شده روی لاستیک هر خودرو هستند که بر اساس کارایی و ساختار فیزیکی خود به انواع مختلفی تقسیم می شوند. شما توضیح مرتبط با کمک فنر هیدرولیکی، هیدرواستاتیکی، تلسکوپی، مغناطیسی و بادی ـ گازی را خواندید. هریک از آن ها به نوعی خاص ضربه های وارده بر خودرو را هنگامی که در حال عبور از جاده های نا هموار است، جذب می کنند.